Life After 50

By Anjani Jadeja

ṔḚતાવના

“Anyone who keeps the ability to

see the beauty never grows old”

 ઈὴવરે ḁયારથી આ સૃિὼનું સજ᷷ન કયુὑ છે ḉયારથી િવિવધ Ṕકારના ἓવન ἓવનશૈલી અને અનેકિવધ

અનેરા સોપાનોની પણ રચના કરી છે. સંપૂણ᷷ Ṗὺાંડમાં સજ᷷ન હારે અનેકાનેક ἓવ, Ṕકૃિત, વનḚપિત, નદી,

તળાવ, પહાડ, સમુṑ, જેવી અનેક સુંદરતાનું િનમા᷷ણ કયુὑ છે સાથે સાથે દરેક સૃજનને િવકસાવવા તેનું

પાલનપોષણ કરવાની પણ સુંદર ḗયવḚથા ઈὴવરે કરી છે સુિὼના આ સૃજનમાં માણસ મનુḙય એક કુદરતનું

એવું સજ᷷ન છે જેના ἓવનમાં જેટલી િવિવધતા િવિભḍનતા છે એટલી કદાચ બીજે ᷺યાંય નહἸ હોય.

 મનુḙય ἓવનમાં જḍમ મૃḉયુ વ᷿ચેની જે સુંદર યાṏા છે સફર છે એમાં ખૂબ જ સરસ િવિભḍન

તબ᷺કાઓનું પણ િનમા᷷ણ કયુὑ છે જેમકે િનખાલસ બાળપણ િજ᷶ાસાથી ભરપૂર ἵકશોર અવḚથા, મḚતીભરી

યુવાની, સમજદારી ભરી ṔોઢાવḚથા અનેભિ᷺તમય સંતોષ પૂણ᷷ વૃḋધા વḚથા મનુḙયની આ દરેક અવḚથામાં

પોતાની એક અનોખી શૈલી આનંદ અને સુખ સમાિવὼ છે. હા: એ અલગ વḚતુ છે જે ἓવનમાં દરેક અવḚથાને

માણવાની હકારાḉમકતા હોય તો સંપૂણ᷷ આનંદ સાથે સુખ પૂણ᷷ ἓવન ḗયતીત થઈ શકે છે આથી જ કહેવાયું

છે કે કળા અને સૌદયની દુિનયાનું અનુપમ સજ᷷ન એટલેમનુḙય. ἓ હા સાચેજ મનુḙય ἓવનની દરેક

અવḚથાઓની પણ પોતાની અલગ સુંદરતા અનેમહḉવ હોય છેકારણ કેઈὴવરેઆપેલા ἓવનની પળે પળને

સુંદર બનાવીને ἓવવું એ જ ઈὴવર Ṕḉયે આપણો સદભાવ અનેધḍયતા કહી શકાય દુઃખ અને પીડાને ἓવનના

એક ભાગἙપે Ḛવીકારીએ તો એનો અહેસાસ પણ એટલો જ અસરકારક અને ગિતશીલતા પૂણ᷷ હોય છે.

 બચપણ અને યુવાની આ બંને અવḚથાઓને પસાર કરવી એટલે કંઈક અંશે સરળ છે કે બંને અવḚથાઓને

સમ᷵ અમુક ચો᷺કસ લḜય હોય છે, જેના પર આગળના ἓવનની ગિતિવિધઓ આધાἵરત હોય છે પરંતુ

ḗયિ᷺તના ἓવનમાં તેના 50થી વષ᷷ સુધી પછીના ἓવન માટે ઘἛં બધું હોવું જἙરી છે. ἓ: ના હું Ἑિપયા પૈસા

કે કોઈપણ Ṕકારના ભૌિતક સુખની વાત નથી કરતી કારણકે એ બધું તો સમયાંતરે પોતાની મહેનત અને

નસીબથી માણસ ṔાḎત કરી જ લે છે પરંતુ સૌથી અનમોલ વḚતુ છે એ ધૈય᷷, સહનશીલતા અને સમજદારી

કારણ કે આવા જ કંઈક આધાર Ḛતંભો પર માણસના ἓવનની ઇમારત અડીખમ રહી શકે છે.

 અનુભવ, જવાબદારી, દુિનયાદારી, સામાિજક ḗયવહાર અને પાἵરવાἵરક ફરજ આ બધી જ

બાબતોનો સરવાળો એટલે માણસના ἓવનના 50 વષ᷷ના પડા ઉપર પહἼચવાની સાિબતી આપણા ἓવનના

50 માં વષ᷷ સુધી પહἼચવા માટે જેટલા Ṕયાસો, મહેનત આપણે કયા᷷ હોય છે એના કરતાં બમણી મહેનતની

જἙર કદાચ પછીના ἓવન માટે કરવાની રહે છે એ વાત ની સંદેહ કહી શકાય.

 નવી પેઢી નવા િવચારો નવા ἵરવાજો અને વત᷷ન ḗયવહારોને જોવા સમજવા અને સમજદારી પૂવ᷷ક

અપનાવવા માટે ખૂબ જ ધીરજની આવḘયકતા હોય છે માણસે આ દરેક પસાસો વ᷿ચે સુંદર સાયુḁય અને

સંતુલન ἒળવવાનું ભગીરથ કાય᷷ કરવાનું રહે છે કારણ કે પહેલા પἵરવાર પછી સંતાનો આ દરેક માટે સતત

િવચારતા રહીને કમ᷷શીલ રહેવું સરળ નથી આમ કરતાં કરતાં ḗયિ᷺ત ᷺યારે પોતાની ὤમરના એ પડાવ ઉપર

પહἼચી ἒય છે એની એને પણ ખબર નથી રહેતી.

 લગભગ સમાજના દરેક ḗયિ᷺તને એક િવચાર તો સામાḍયતઃ આવેછે કે “એણે થોડો વહેલા જḍમ લઈ

લીધો” કારણકે નવી પેઢીના વાણી, વત᷷ન, ḗયવહાર, સુખ સુિવધા તથા Ḛવતંṏતા આ બધું ઘણીવાર માણસે

પોતાની યુવાનીમાં સતત જતું કયુὑ હોય છે આથી 50 વષ᷷ પછીનો જે સમયગાળો છે એમાં આપણે આપણા

બાળકોના આ દરેક પસાસો જોડે સમાયોજન સાધવું પડે છે આ તબ᷺કાને અનેરો બનાવવા માટે આ ખૂબ

આવḘયક છે.

 પἵરવત᷷નોના વાયરામાં દરેકને વહેવું જ પડે છે કારણ કે પἵરવત᷷ન સૃિὼ નો િનયમ છે જો ḗયિ᷺તને ખુશી

ખુશી અપનાવી લેશે તો તે Ḛવયં તો ખુશ અને સુખી રહેશે જ સાથે સાથે પોતાના પἵરવારમાં એક ખુશહાલ

વાતાવરણનું િનમા᷷ણ પણ અવḘય કરી શકશેઆ કારણે બીજો એક ફાયદો સમાજને થશે કે નાની-નાની અને

નἓવી બાબતોને કારણે પἵરવારો િવભાિજત થઈ રύા છે તે કદાચ કંઈક અંશે ઓછું થઈ શકે છે.

 મનુḙયના 50 વષ᷷ની ὤમર પછીનું ἓવન ઘણીવાર ἓવનના એક નવા અḌયાય તરીકે જોવામાં આવે

છે આ ὤમર પછી ḗયિ᷺તને પોતાના માટે પોતાના શોખ અને સૌથી જἙરી પોતાના ḚવાḚḊય માટે વધારેને

વધારે સમય ફાળવવાની તક મળે છે કારણ કે પોતાની પાἵરવાἵરક જવાબદારીઓમાંથી તે મોટેભાગે મુ᷺ત હોય

છે આથી 50 વષ᷷ પછીની ὤમરના પડાવ ને ખરેખર સોનેરી બનાવવો હોય તો ḗયિ᷺તએ (પછી એ Ḛṏી હોય કે

પુἘષ) પોતાના માટે સમય અવḘય કાઢવો જ જોઈએ અને આવું કરવા માટે માણસે પોતાની જવાબદારીઓ

પોતાના ઉતરાિધકારીને સૌḒયતાથી સોપવી જἙરી છે. કારણ કે જો માણસને કંઈક જો મેળવવું હોય હશે તો

સામે પ᷵ે પોતે ઘἛં બધું છોડવું પડશે. કારણ એ પણ હકીકત છે કે માણસ બધાને એક સાથે ખુશ ᷺યારે કરી

શકે તો જવાબ એ જ છે કે જો માણસ Ḛવયમને ક ખુશ કરી શકે.? આથી જવાબદારીઓ અને ખુશી આ

બંનેનો સંગમ ભા᷼ય જ થતો જોવા મળે છે આથી 50 વષ᷷ પછીના પડાવવામાં જો આ સંગમ હોય તો ἓવન

ખૂબ સરળ બની શકે છે.

 માણસના ἓવનમાં 50 વષ᷷ની ὤમર પછી સૌથી અનમોલ ધરોહર છે ḗયિ᷺તનું ḚવાḚḊય ખરેખર

આપણા સમાજમાં 50માં વષ᷷ પછી ઘણા લોકો ḚવાḚḊયના પἵરબળની અવગણના કરતા હોય છે પરંતુ ખુશ

ἓવન માટે ḚવḚથ હોવું ખૂબ જἙરી છેઆ માટે ḗયિ᷺તએ િનયિમત ḗયાયામ, સંતુિલત આહાર અને પૂરતી

ὥઘ લેવી ખૂબ જἙરી છે. આ ઉપરાંત માનિસક તણાવ દૂર કરવા માટે સવὅήમ ઉપાય એ છે કે તે િનયિમત

યોગ કરે અને સૌથી જἙરી મનથી ખુશ રહેવા પોતાના શોખ જેમ કે વાંચન લેખન Ṕવાસ આ બધા તરફ પણ

શ᷺ય એટલું Ḍયાન આપે નવી વḚતુઓ જોવી શીખવી આ બધું ἓવનમાં નાિવḍય ભરે છે તેમજ ἓવન રોચક

અને ઉḉસાહક પૂણ᷷ બની રહે છે.

 આપણા સમાજમાં એક માḍયતા છે કે િનવૃિή પછી બાળકોને બધું સἼપીને ભગવદ્ભજન કરવું

જોઈએ ચાલો સહમત છું એ વાતથી પરંતુ એ સાથે સાથે માἘં એ પણ માનવું છે કે ભગવદ્ભજનની સાથે

સુંદર ḚવાḚḊય પણ જἙરી છે સાથે સાથે ḗયિ᷺તની આἿથ᷷ક સુર᷵ા પણ ખૂબ જ જἙરી છે કદાચ મારી આ

વાતમાં આપણને થોડો Ḛવાથ᷷ નજરે પડશે પરંતુ આ એક એવું સચોટ સḉય છે જેને નકારી પણ નહἸ શકીએ.

સમયનો કોઈ ભરોસો નથી હોતો અને સમય સાથે માણસ ᷺યારે બદલાઈ ἒય એ પણ અિનિὴચત હોય છે

આથી હું તો માનું છું કે માણસે પોતાની ὤમરના આ પડાવેબાળકોના ભિવḙયની જવાબદારી િનભાવી જેટલી

જἙરી છે એટલી જ જἙરી પોતાની આἿથ᷷ક સુર᷵ાની પણ છે આ સુર᷵ાના કવચને કારણે માણસ ḁયાં સુધી

ἵદવસે ḉયાં સુધી Ḛવાવલંબી બનીને ἓવી શકશે આપણા ἓવનમાં પરવશતા એક શાપ બની ἒય છે, કારણ કે

ḁયારે માણસ બીἒ ઉપર િનભ᷷ર રહીને ἓવન િવતાવે છે ḉયારે ધીરે ધીરે તેનો આḉમિવὴવાસ ઓછો થઈ ἒય

છે. અને પછી માણસને પોતાના ἓવન Ṕḉયે એક Ṕકારની ઉદાસીનતા આવી ἒય છે. આથી ἓવનના આ

પડાવમાં સૌથી જἙરી ḗયિ᷺તની આἿથ᷷ક Ḛવાવલંબીતા અને સુર᷵ા છે એ પણ એક સḉય હકીકત છે.

 આપણે હંમેશા સમાજની સાથે રહીને ἓવન ἓવતા હોઈએ છીએ કારણકે એકલતા એ તો એક Ṕકારનો

અિભશાપ છે. આથી માણસ સમાજના એક દાયરામાં રહીને ἓવન ἓવતો હોય છે 50 વષ᷷ની ὤમર પછી

સામાિજક સંબંધો ἒળવી રાખવા નવા સંબંધો િવકસાવવા િમṏો અને પἵરવાર સાથે સમય પસાર કરવો અને

િવિભḍન સામાિજક Ṕવૃિήઓમાં ભાગ લેવો આ દરેક વḚતુ માણસને તે ὤમરના આપણાને ચેતનવંતું બનાવી

દે છે અલગ અલગ લોકોને મળવું િવચારોની આપ - લેકરવી અને કંઈક નવું શીખવું આ દરેક બાબતો ἓવનને

વૈિવḌયપૂણ᷷ બનાવી દે છે.

 ઘણી વખત એવું બનતું હોય છે કે માણસ પોતાના પἵરવારની કારἵકદὁની જવાબદારીઓમાં પોતાના

માટે ἓવન ἓવતા જ ભૂલી જતો હોય છે અને ᷺યારેક ᷺યારેક આ માટે સતત અફસોસ કરતો રહે છે કે” મἹ

મારા શોખપુરા ન કયા᷷. હંમેશા બીἒ માટે જ ἓવન ἓḗયા” વગેરે વગેરે. અહἸયા હું એટલું જ કહીશ કે માણસે

᷺યારેય પણ પોતાના ἓવન Ṕḉયે નકારાḉમક વલણ ન રાખવું જોઈએ અને કદાચ એવું લાગતું પણ હોય તો

જવાબદારીઓમાંથી મુ᷺ત થઈએ ḉયારે એટલે કે 50 વષ᷷ના પછીના ἓવનમાં એવા સુંદર Ṕયાસ કરવા જἙરી

છે. અરે! ઘણીવાર તો સાચા અથ᷷માં ἓવન ἓવવાની મἒ જ 50 ના પડાવ ને પાર કયા᷷ પછી આવે છે સાચું

ને! આથી સંપૂણ᷷ હકારાḉમકતાના વલણ અને ઉḉસાહથી જો ἓવન ἓવવાનું િવચારે તો તો ὤમરના આ પડાવ

પછીનું ἓવન વધારે ને વધારે સુંદર અને આનંદદાયક બની શકે છે અહἸયા એક સુંદર વાત કહેવાનું મન થાય

છે કે..

 આપણે સૌ ἒણીએ છીએ કે સજ᷷ન અને િવસજ᷷ન આ બંને ઈὴવરે એના હાથમાં રા᷻યું છે તો

ḁયારે ઈὴવરે આપેલી અનમોલ ભેટ એટલે કે “આપἛં મનુḙય ἓવન.” એને બની શકે એટલું સુંદર બનાવવું

જἙરી છે આપણે ᷺યારે એવું ન માનવું જોઈએ કે 50 વષ᷷ની ὤમર પછી ἓવન લḜયિવહીન છે. કારણકે આપણી

દૂરદેશીતા માગ᷷દશ᷷ન અને હુંફ આપણા બાળકોને આપણે સમયે સમયે આપવા જἙરી બને છે. જેના કારણે

આપણી અને આપણા બાળકોની વ᷿ચે એક સુંદર સાયુḁય સધાયેલું રહે છે. માણસ ḁયારે પચાસના પડાવે

પહἼચે છે ḉયારે તેના બાળકોની જ એમના ἓવનમાં કંઈક અંશે લગભગ નવી શἙઆત હોય છે જેમાં જἙર

પડે એ આપણે જ ખૂબ જ કુનેહપૂવ᷷ક એમને સહાયἙપ બની શકીએ છીએ. જેના ḋવારા આપણે આપણા

બાળકોના એક સાચા માગ᷷દશ᷷કની ભૂિમકા િનભાવવાની હોય છે.

 માણસ ḁયારે પચાસની ὤમરના પડાવને પાર કરે છે ḉયારે તેણે પોતાના પἵરવારમાં એક વટ વૃ᷵ બનીને

રહેવું જોઈએ જેની શીતળ છાયામાં ખૂબ જ ભરોસાપૂણ᷷ વાતાવરણમાં તે પἵરવાર સાથે શાંિતપૂણ᷷ ἓવન

ḗયિતત કરી શકે છે હું માનું છું કે કોઈપણ કાય᷷ને બે રીતથી કરી શકાય છે એ “ખુશી ખુશી” અને બીજું “માṏ

કરવા ખાતર” આપને પણ આ બંને વ᷿ચેના અંતરનો ᷻યાલ આવી જ ગયો હશે અને જેના પἵરણામો પણ

આપણા કાય᷷ કરવાના વલણ ઉપર િનધા᷷ἵરત છે. “મારી જવાબદારી પૂરી હવે તમે ἒણો અને તમારો પἵરવાર

ἒણે” આવી વાત કે િવચાર માણસે ᷺યારે પણ ન કરવો જોઈએ કારણ કેબીἒ અથ᷷માં આવું િવચારીને તે

પોતાના પἵરવાર સાથે એક અલગ Ṕકારની દુરી િનἿમ᷷ત કરી દે છે.

 પἵરવારમાં એક હૂંફાળી ḗયિ᷺ત ખૂબ જ Ṕેમથી પોતાના પἵરવારની બાજુમાં જ છે એવો િવὴવાસ

ḗયિ᷺તએ પἵરવારજનોમાં બાંધવો જἙરી છે પἵરવારના દરેક સḑયોને લાગે કે ḁયારે ḁયાં પણ અટકશું ḉયારે ḉયાં

અમારી સાથે અમારા વટ વૃ᷵ સમા વડીલો અમારી સાથે જો છે આવો ભરોસો િનἿમ᷷ત કરવો જἙરી છે થોડું અઘἘં

છે પરંતુ અશ᷺ય તો નથી જ.

 દરેક ḗયિ᷺ત તેની ὤમરના આ પડાવે િવિવધ અનુભવોનું ભાથું બાંધીને પોતાનો ἓવન રથ ચલાવે છે

આ રથને સમથળ પથ પર ચલાવવા માટે નવી પેઢી સાથે તાલમેલ મેળવવો ખૂબ જ જἙરી છે આવું કરવાથી

વડીલોની અનમોલ મૂડી એટલે કે તેમનું માન સḍમાન પἵરવારમાં સાચે જળવાઈ રહે છે આપણે ἒણીએ છીએ કે

સḍમાન મેળવવા માટે સḍમાન આપવું એટલું જ જἙરી છે. આથી નવી પેઢીના િવચારો અને યો᷼ય ḗયવહાર નું

સḍમાન કરીને અપનાવવાથી નવી પેઢી પણ વડીલોને એટલું જ માન આપે છે આથી સૌથી લાભદાયક વાત એ

બને છે કે આજે સમાજમાં જે અને પાἵરવાἵરક સમḚયાઓ સἿજ᷷ત થાય છે એમાંથી નીકળવાનો માગ᷷ ṔશḚત થશે.

ᳲजंदगी मᱶ बड़ी िश᳎त से, ?

िनभाओ अपना ᳰकरदार;

के परदा िगरने के बाद भी,

तािलयाँ बजती रहᱶ।

 ḗયિ᷺તના િવચારો રહેણીકરણી અને જἙἵરયાતો સમયાંતરે બદલાતા જ રહે છે આથી આપણે આપણા

પἵરવારમાંપણ આ Ṕકારના પἵરવત᷷નથી અવગત રહેવું જἙરી છે. આજે િવભ᷺ત પἵરવાર ખૂબ જ સામાḍય બાબત

બની ગઈ છે પરંતુ માἘં માનવું છે કે જો બંને પેઢીના િવચારોના સમતોલનમાંથી પἵરવારમાં રહેવાનું Ṕયાસ કરીએ

તો આ વાતને સરળતાથી સંયુ᷺ત પἵરવારનો એક ભાગ બનાવી શકીએ.

 ઘણા લોકો થોડા વધારે ἙἵઢચુḚત િવચાર શૈલી ધરાવતા હોય છે જેના કારણે 50 વષ᷷ પછી થોડી ઘણી

સમḚયાનો સામનો કરવો પડે છે કારણ કે તેઓ પોતાની માḍયતાઓના બંધનમાં પἵરવારના દરેક સḑયોને બાંધવાનો

Ṕયાસ કરતા રહે છે આવું કરવાથી ધીરે ધીરે પἵરવારમાં વયમનḚયતા વધતી ἒય છે. આથી પἵરવારો િવભાિજત

થઈ ἒય છે અને એ ἙἵઢચુḚત માણસ ધરાવતી ḗયિ᷺તને 50 પછીના પડાવ ને એકલતા ના સહારે પસાર કરવો પડે

છે. ના ના હું એમ નથી કહેતી કે દરેક નવા િવચારોને મજબૂરી કે કોઈ અ᷶ાત ભયથી અપનાવવાના છે. પરંતુ બંને

પ᷵ે સંવાἵદતા સાદીને આ વાતને સમḚયા બનતી તો ચો᷺કસપણે અટકાવી શકાય.

 માણસના ἓવનમાં 50 વષ᷷ની ὤમર પછી િનવૃή ἓવનના આયોજનનું પણ એટલું જ મહḉવ છે હું

તો માનું છું કે જો ḗયિ᷺ત સંપૂણ᷷પણે ḚવḚથ હોય તો તેને િનવૃή ἓવનમાં પણ Ṕવૃિή સીલ રહેવું જોઈએ ભગવત

ગીતામાં ṝીકૃḙણ ભગવાને પણ કύું છે કે જે ḗયિ᷺ત સમાજનો િવચાર કરીને કાય᷷નીવત રહે છે. તે એક Ṕકારના

પરમાથ᷷પૂણ᷷ કાય᷷ની િનશાની છે આથી આપણે એ િવચારવું ખૂબ જ જἙરી છે કે િનવૃત પછી શું કરવું.? ᷺યાં રહેવું.?

સમય કઈ રીતે પસાર કરશું.! ḗયિ᷺તને પોતાના કાય᷷કાળ દરિમયાન પોતાના રસ Ἐિચ કે શોખને િવકાસ વાવવાની

તક બહુ ઓછી મળતી હોય છે જેમ કે પાકકળા, ફોટોṂાફી, Ṕવાસ પય᷷ટન, િચṏકલા, ગાયન વાદન, જેટલી Ṕવૃિή

᷺યાંય ને᷺યાંય ḗયિ᷺તના સુખનો એક ભાગ હોય છે પાἵરવાἵરક જવાબદારીઓનો િનભાવવામાં આ શોખ અધૂરા

રહી ἒય છે આથી 50 ની ὤમરના પડાવમાં પોતાના િવિભḍન સુખની કૃિત કરવાનો Ṕયાસ દરેક ḗયિ᷺તએ અવḘય

કરવા જોઈએ જેનાથી એક અલગ જ Ṕકારના આનંદની અનુભૂિત આવḘય થાય જ છે જે હું દાવા સાથે કહી શકું

કેમ કે અનુભવ બોલે છે.

 હું આપને પૂછું છું કે સુખ શું છે તો દરેક ḗયિ᷺ત પોતાની િવચારસરણી મુજબ ઉήર જἙર આપશે મારી

માḍયતા મુજબ સુખ એ ṔાિḎત કરવાની વḚતુ છે જ નહἸ પરંતુ એ તો અનુભવ કરવાની ઓળખવાની વḚતુ છે.

ἓ હા! મારો ઇશારો આપણા સમાજના એવા લોકો તરફ છે જે સુખ મેળવવાની હોડમાં ἓવનની અનમોલ પળોને

માણવાનું જ ચુકી ἒય છે આથી નાની નાની બાબતોને પણ આપણે સુખપૂવ᷷ક અવḘય માણી શકીએ છીએ જે

હકીકત છે.

 “ મન હોય તો માળવે જવાય” આ કહેવત ઘણે અંશે 50 પછીના વષὅ ને માણવામાં ઘણી સાચી રીતે

લાગુ પડે છે જો માણસ સદાય પોતાના દુખડા રોતા રહેશે તો તેની આસપાસ એવું જ વાતાવરણ બની જશે અને

કદાચ એની નજર સમ᷵ ગમે તેટલી સારી વાત ḗયિ᷺ત કે વḚતુ કરશે તે ᷺યારેય અનુભવી નહἸ શકે આથી જ અḉયારે

એક સુંદર વાત કહેવાનું મન થાય છે કે

“Happiness is When, What you think,

What you say and what you do are in Harmony”

 આપણી આસપાસ સુખ સુિવધાઓની ભરમાર હોય છે તેમ છતાં માણસ ખુશ નથી રહી શકતો તેનું

કારણ તેની પોતાની જ મન: િḚથિત છે! ઘણીવાર આપણે જોઈએ છીએ કે ઘણા લોકો સતત ગુḚસામાં જ રહેતા

હોય છે અથવા તો સતત િનરાશા જનક વાતો જ કરતા હોય છે આવું કરવાથી જેમ જેમ તેની ὤમર વધે છે તેમ

તેમ તેનું ἓવન નકારાḉમક અને િનરાશા તરફ ધકેલાતું ἒય છે મἹ હમણાં જ ᷺યાંક એક સુંદર વા᷺ય વાંચેલું

“For every minute you are Angry,

You lose Sixty Seconds of Happiness.”

 હવે આપ જો િવચારો કે માણસના ἓવનમાં દરેક Ḛતરે દરેક પડાવ પર ખુશ રહીને ἓવન સરળતાથી

પસાર કરવું કેટલું જἙરી છે ખુશી સુખ અનેઆનંદ આ દરેક ḗયિ᷺ત પોતાની મન:િḚથિત અનુસાર અનુભવી શકે

છે અને ખાસ કરીને 50 વષ᷷ના પછીના ἓવનકાળ દરિમયાન સકારાḉમક મન િḚથિત ખૂબ જ આવḘયક છે.

ઉપસંહાર

 એક સુંદર મἒનું વા᷺ય ટાંકવાનું મન થાય છે.

 કેટલી સુંદર વાત સમાયેલી છે આમાં દરેક માણસે પોતાના 50 વષ᷷ની ὤમર પછીના પડાવ ને સુંદર

અને સુચાḚવἙપે પસાર કરવા માટે પોતાને ખુશ રાખવું ખૂબ જ જἙરી છે કારણ કે જો એ પોતે ખુશ હશે તો

પોતાના પἵરવારજનોને પણ આપોઆપ ખુશ રાખી શકશે.

 િનḙકષ᷷ Ἑપે એટલું જ કહીશ કે ἓવનના દરેક પડાવ ને ખૂબ જ યાદગાર બનાવીને ἓવવા અને માણવા

ખૂબ જ જἙરી છે અને તો જ માણસ પોતાના ἓવનને સફળતાપૂવ᷷ક ἓḗયો એમ કહી શકાય કારણ કે ἓવનના

ઉતાર ચડાવ વ᷿ચે પણ માણસ પોતાના 50 વષ᷷ પછીની ὤમરના પડાવ ને નાવીḍયપૂણ᷷, વૈિવḌયપૂણ᷷ અને સંતોષપૂણ᷷

બનાવી શકે તો તેને સાચા અથ᷷માં એ વાતને સાથ᷷ક કરી છે ઈὴવર આપેલા આ અનમોલ ભેટનું Ἒદય પૂવ᷷ક સḍમાન

કરી ને તેમને તેને ἓવંતતાથી ભરવી અને ἓવનના આ સફરને સુરણકાળ બનાવી દેવા એ માṏ અને માṏ માણસના

પોતાના જ હાથમાં છે.

 કંઈક અંશે આવા જ ઉḉસાહ ખુશી અને જુḚસા પૂણ᷷ િવચારોથી જો માણસ પોતાની ὤમરના આ

સુંદર પડાવ ને ἓવી ἒણશે તે તો તેને ખરેખર અદભુત ખુશી અને સંતોષ નો અનḍય અનુભવ થયા િવના નહἸ

રહે એ ની સદેહ સḉય છે સાથે સાથે તે બીἒ માટે પણ પોતાનું ἓવન એક Ṕેરણા Ḛṏોત બનાવી શકશે એ વાત

ખરેખર સાચી છે અંતમાં એક સુંદર કાḗય પંિ᷺ત ḋવારા મારા િવચારોને િવરામ આપીશ.

ᳲजंदगी बᱟत कु छ िसखाती है,

कभी हंसाती है, तो कभी ᱧलाती है;

लेᳰकन जो हर हाल मᱶ खुश रहते है

ᳲजंदगी उनके आगे िसर झुकाती है।"

मन के हारे हार,

मन के जीते जीत।"

हर ᳰदन अपना ᭎याल रखᱶ;

वह करे जो आप को खुशी दᱶ।

KHAYAL 50 ABOVE

GOLDEN PEN – WRITER OF THE YEAR

TOPIC OF ESSAY

LIFE AFTER – 50

Mrs. Anjani R. Jadeja

Jamnagar. Gujarat

LIFE AFTER 50

Introduction

“Anyone who keeps the ability to see the beauty never grows old”

 Ever since God created this universe, since than there are various types of life

styles and various stages in the entire universe, creation has created many beauties like

the ocean, nature, plants, rivers, lakes, and the sea. God has also made a beautiful

arrangement to nurture and develop every living being. In the embrace of beauty, man

is a creation of nature, whose life is as diverse as it is, perhaps nowhere else. In the

beautiful journey between birth and death, he has also created very beautiful different

stages, such as innocent childhood, curiosity-filled adolescence, fun-filled youth,

wisdom-filled plots, living and devotional, perfect old age. Each stage of human life has

its own unique style of joy and happiness. Yes, it is a different thing that if a person has

the positivity to enjoy every stage in life, then a happy life can be lived with complete

joy. That is why it is said that the incomparable creation of the world of art and beauty

is man. Yes, truly every stage of human life also has its own beauty and importance,

because by making the life given by God beautiful, it can be said to live.

 Yes, indeed, every stage of human life has its own unique beauty and significance,

because living the life God has given to us by making it beautiful every moment can be

called our goodwill and gratitude towards God. If we accept pain and suffering as a part

of life, then the feeling of it is equally effective and dynamic.

 Passing through these two stages of childhood and youth is somewhat easy

because both stages have certain goals in front of them on which the activities of the

future life are based. But in a person's life, up to the age of 50, there is a lot that needs

to be done for the later life. No, I am not talking about money or any kind of material

happiness because a person achieves all that with his hard work and luck over time. But

the most precious thing is patience, tolerance and understanding because on such pillars

the building of a person's life can remain firm.

 Experience, responsibility, worldliness, social behaviour, and family duty - the

sum of all these things - is proof that a person has reached the 50th year of his life. It

can be said that we need to work twice as hard for the rest of our lives than we have

tried to do to reach the 50th year of our life.

 A lot of patience is required to see, understand and wisely adopt the new

generation, new ideas, new customs and behaviours. A person has to do the difficult

task of maintaining a beautiful harmony and balance between all these five aspects

because it is not easy to be constantly thinking and active for each of them, first family

and then children. In doing so, a person does not even know when he reaches that stage

of his age.

 Almost every person in society usually thinks that he was born a little early

because the new generation's speech, behaviour, comfort, convenience and freedom

are often constantly lost by man in his youth. Therefore, the period after 50 years, we

have to plan time with each of these fifty years for our children. This is very important

to make this phase special.

 Everyone has to flow in the wind of change because change is the law of nature.

If a person happily embraces it, then he himself will not only be happy and content, but

he will also be able to create a happy atmosphere in his family. Due to this, another

benefit will come to the society that the number of families being divided due to small

and insignificant matters may be reduced to some extent.

 Life after the age of 50 is often seen as a new chapter in life. After this age, a

person gets the opportunity to devote more and more time to himself, his hobbies and

most importantly, his health, because he is mostly free from his family responsibilities.

Therefore, if the age after 50 is to be truly golden, then the person, whether it is a

woman or a man, must definitely take time for himself. And to do this, a person must

hand over his responsibilities to his successor with kindness, because if a person wants

to get something, then on the other hand he will have to give up a lot. The reason is also

the fact that when can a person please everyone at once, the answer is that if a person

can please himself, the confluence of all responsibilities and happiness is seen as fate.

Therefore, if this confluence occurs in the age after 50, life can become very easy.

 The most precious asset in a person's life after the age of 50 is his health. In fact,

in our society, many people ignore the health factor after the age of 50, but being

healthy is very important for a happy life. For this, a person should exercise regularly,

eat a balanced diet and get enough sleep. In addition, the best way to relieve mental

stress is to do yoga regularly and, most importantly, to be happy with your mind, pay as

much attention as possible to your hobbies such as reading, writing, traveling, seeing

new things, learning. All this is a must in life and makes life interesting and full of

excitement.

 There is a belief in our society that after retirement, one should hand over

everything to children and worship God. I agree with that, but at the same time, I also

believe that along with worshiping God, good health is also necessary, as well as

financial security of the person. Perhaps we will see a little selfishness in my words, but

this is such an accurate truth that we cannot deny. There is no trust in time and it is also

uncertain when a person will change with time. Therefore, I believe that when a person

reaches his age, it is as important as taking responsibility for the future of his children,

as much as it is important to have his own financial security. Due to this shield of

security, a person will be able to live independently until the day he dies. The mountain

becomes a snake in our life because when a person spends his life depending on others,

his confidence gradually decreases and then a person gets a kind of indifference towards

his own life. Therefore, in this stage of life, the most important thing for a person is

financial independence and security. This is also a true fact.

 We always live our lives in society because loneliness is a kind of curse, so a person

lives his life in a circle of society. After the age of 50, maintaining social relationships,

developing new relationships, spending time with friends and family, and participating

in various social activities, all these things make a person more active at that age.

Meeting different people, exchanging ideas, and learning something new, all these

things make life diverse.

 It often happens that a person forgets his family while living his life for himself in

the responsibilities of his career and sometimes he constantly regrets that he did not

fulfill his hobbies. He always lived his life for others etc. Here I will only say that a person

should never have a negative attitude towards his life and maybe even if it seems like

that, when we are free from responsibilities, that is, after the age of 50, it is necessary

to make such beautiful efforts. Often, the true joy of living life comes after crossing the

threshold of 50. True, if one thinks of living life with a complete positive attitude and

enthusiasm, then life after this age can become more and more beautiful and enjoyable.

Here I feel like saying a beautiful thing that...

 We all know that both creation and dissolution are in the hands of God. So when

it comes to making the precious gift given by God, i.e. our human life, as beautiful as it

can be, it is necessary to make it as beautiful as possible. We should never think that life

is aimless after the age of 50 because it is necessary for us to give our children guidance

and warmth from time to time, due to which a beautiful bond remains between us and

our children. When a person reaches the age of fifty, his children have a new beginning

in their lives, in which we can help them a lot again, through which we play the role of a

true guide for our children.

 When a man crosses the age of fifty, he should become a tree in his family, under

whose cool shade he can live a peaceful life with his family in a very reliable

environment. I believe that any work can be done in two ways, one for happiness and

the other just for the sake of it. You must have realized the difference between these

two and the results of which are also determined by our attitude towards work. My

responsibility is complete. Now you know and your family should know that a man

should never say or think such a thing because by thinking like this in another sense, he

creates a different kind of distance with his family.

 It is important for a person to build trust in his family that there is a person who

is very loving and close to their family. It is important for every member of the family to

feel that wherever we stop, our elders are with us, just like our father and mother. It is

a little difficult, but not impossible.

 Every person at this stage of his life rides the chariot of his life by building a bridge

of various experiences. To drive this chariot on a smooth path, it is very important to get

in touch with the new generation. By doing this, the invaluable capital of the elders, i.e.

their respect, is truly preserved in the family. We know that to get respect, it is as

important to give respect. By respecting and adopting the ideas and proper behavior of

the new generation, the new generation also respects the elders as much. Therefore,

the most beneficial thing is that the way out of the family problems that arise in society

today will be paved.

ᳲजंदगी मᱶ बड़ी िश᳎त से, ?

िनभाओ अपना ᳰकरदार;

के परदा िगरने के बाद भी,

तािलयाँ बजती रहᱶ।

 A person's thoughts, habits and needs keep changing from time to time, so it is

important for us to be aware of such changes in our family too. Today, a divided family

has become very common, but I believe that if we try to balance the thoughts of both

generations in the family, then we can easily make this a part of a joint family.

 Many people have a more conservative way of thinking, due to which they have

to face some problems after 50 years because they keep trying to bind every member

of the family in the bonds of their beliefs. By doing this, gradually the number of adults

increases in the family, due to which the families get divided and the person with that

conservative man has to go through the stage after 50 with the help of loneliness. No, I

am not saying that every new idea has to be adopted by force or out of fear of the

unknown, but if this becomes a problem with a simple dialogue on both sides, it can

definitely be stopped.

 Planning for retirement after the age of 50 is equally important in a person's life.

I believe that if a person is completely healthy, then he should remain active even in his

retirement. In the Bhagavad Gita, Lord Krishna has also said that a person who thinks of

the society and remains active is a sign of a kind of complete work. Therefore, it is very

important for us to think about what to do after retirement, where to live, how to spend

time. A person rarely gets the opportunity to develop his interests or hobbies during his

working life. Activities like fine arts, photography, travel, painting, magic, and vehicles

are a part of a person's happiness anywhere and everywhere. In fulfilling family

responsibilities, these hobbies remain incomplete. Therefore, every person should

definitely try to create his own different works of happiness at the age of 50, which

definitely leads to a different kind of joy, which I can say with claim because experience

speaks for itself.

 If I ask you what happiness is, then everyone will definitely answer according to

their own thinking. According to my belief, happiness is not something to be achieved,

but it is something to be experienced and recognized. Yes, I am referring to those people

in our society who, in the race to achieve happiness, miss out on enjoying the precious

fruits of life. Therefore, we can definitely enjoy even the small things happily, which is a

fact.

 The saying "If you have the heart, you can go to heaven" is very true for enjoying

the years after 50. If a person always keeps crying about his pain, then such an

atmosphere will form around him and perhaps he will never be able to experience any

good thing that a person or thing does in front of him. That is why I feel like saying a

beautiful thing right now.

“Happiness is When, What you think,

What you say and what you do are in Harmony”

 We are surrounded by abundance of happiness and facilities, yet the reason why

a person cannot be happy is because of his own state of mind. Often we see that many

people are constantly angry or constantly say disappointing things. By doing this, as they

grow older, their life becomes negative and depressing. I just read a beautiful sentence

somewhere.

“For every minute you are Angry,

You lose Sixty Seconds of Happiness.”

 Now if you think about how important it is to be happy at every level and stage of

a person's life and to go through life easily. Happiness, joy and bliss can be experienced

by every person according to their state of mind and a positive state of mind is very

essential especially after the age of 50.

Conclusion

 I feel like quoting a beautiful sentence.



 What a beautiful thing this contains. It is very important for every man to keep

himself happy in order to spend his life after the age of 50 in a beautiful and healthy

way, because if he is happy himself, he will automatically be able to keep his family

happy too.

 In conclusion, I would say that it is very important to live and enjoy every stage of

life by making it very memorable and only then can a person be said to have lived his

life successfully because even amidst the ups and downs of life, if a person can make his

stage of life after 50 years innovative, diverse and satisfying, then he has truly made that

thing worthwhile. Respecting this priceless gift given by God wholeheartedly and filling

it with vitality and making this journey of life a happy time is only in the hands of the

person himself.

Life Teaches Many Things Sometimes it makes

us laugh & sometimes cry, but who remains

happy in every situation life bones to him